Spółka partnerska to specyficzny rodzaj spółki osobowej, zarezerwowanej dla osób wykonujących tzw. wolny zawód. Jej regulacja w kodeksie spółek handlowych jest dosyć krótka, ale częściowo nawiązuje do przepisów określających zasady funkcjonowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a także spółki jawnej. Z tego względu procedura likwidacyjna niekiedy budzi wątpliwości. Jak przebiega likwidacja spółki partnerskiej i co warto o niej wiedzieć?
Jakie są przyczyny rozwiązania spółki partnerskiej?
Przyczyny rozwiązania spółki partnerskiej zostały wskazane w art. 98 k.s.h. Należy do nich:
- wystąpienie przyczyny przewidzianej w umowie spółki (np. nieosiągnięcie określonego wyniku biznesowego);
- podjęcie jednomyślnej uchwały przez wszystkich partnerów;
- ogłoszenie upadłości przez spółkę;
- utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu;
- prawomocne orzeczenie sądu – np. w skutek żądania przez wspólnika rozwiązania spółki z ważnych powodów na mocy art. 63 §1 k.s.h.
Warto zwrócić uwagę na specyficzną regulację przewidzianą w art. 98 §2 k.s.h. Jeżeli dojdzie do sytuacji, kiedy w spółce pozostanie tylko jeden partner lub tylko jeden partner będzie dysponował uprawnieniami do wykonywania wolnego zawodu, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia którejkolwiek z tych przyczyn.
Teoretycznie więc może dojść do sytuacji, kiedy w obrocie przez krótki czas będzie funkcjonowała jednoosobowa spółka partnerska, a jedyny jej członek będzie aktywnie poszukiwał wspólnika do kontynuowania biznesu właśnie w tej formie lub też ostatecznie podejmie decyzję o jej likwidacji.
Oprócz przyczyn rozwiązania typowych dla spółki partnerskiej, analogiczny skutek wywrze:
- śmierć partnera lub ogłoszenie przez niego upadłości;
- wypowiedzenie umowy spółki przez partnera lub wierzyciela partnera.
Nie należy jednak utożsamiać samego rozwiązania spółki z jej likwidacją. Ziszczenie się przesłanki rozwiązania uruchamia dopiero procedurę likwidacyjną, ale samo w sobie nie prowadzi do utraty bytu prawnego przez spółkę partnerską. W sytuacji kiedy zajdzie którakolwiek z przyczyn rozwiązania spółki, niezbędne staje się wszczęcie postępowania likwidacyjnego (lub w przypadku upadłości – upadłościowego), chyba że partnerzy przewidzieli inną możliwość zakończenia prowadzenia działalności.
Wypada wspomnieć, że wspólnicy mają możliwość zapobieżenia wszczęciu postępowania likwidacyjnego, jeżeli podejmą uchwałę zakładającą kontynuowanie działalności lub też w dalszym ciągu prowadzą spółkę. Nie można jednak zapobiec skutkom prawomocnego orzeczenia sądowego rozwiązującego spółkę.
Jak wygląda postępowanie likwidacyjne w przypadku spółki partnerskiej?
Kodeks spółek handlowych nie reguluje w sposób odrębny procedury likwidacyjnej w przypadku spółki partnerskiej. Niezbędne staje się więc sięgnięcie do przepisów o spółce jawnej i odpowiednie ich zastosowanie. O czym pamiętać, aby likwidacja spółki przebiegała sprawnie?
Wyznaczenie likwidatorów spółki partnerskiej i zgłoszenie likwidacji spółki partnerskiej do sądu rejestrowego
Likwidację w spółce partnerskiej przeprowadzają wszyscy wspólnicy, a jeżeli został powołany zarząd – członkowie tego organu – chyba że uchwała partnerów wskazuje inaczej. Warto pamiętać, aby uchwała powołująca likwidatorów jednocześnie wskazywała na przechowawcę ksiąg i dokumentów. Zarówno otwarcie, jak i zakończenie likwidacji powinno być zgłoszone do KRS. Obecnie zgłoszenia do sądu rejestrowego są realizowane wyłącznie za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych.
Z momentem otwarcia likwidacji wygasa prokura i nie można ustanowić kolejnego prokurenta. Spółka musi funkcjonować w obrocie z dodatkiem „w likwidacji”.
Przeprowadzenie czynności likwidacyjnych w spółce partnerskiej
Czynności likwidacyjne z reguły są najbardziej czasochłonnym etapem całej procedury. Zwłaszcza w przypadku spółek, które przez długi czas działały aktywnie na rynku ten etap potrafi trwać nawet kilka lat. Wyróżnia się cztery etapy działania likwidatorów:
- zakończenie bieżących interesów spółki. W praktyce oznacza to wypowiedzenie wiążących spółkę osobową umów ramowych, redukcję zatrudnienia;
- uregulować wymagalne zobowiązania i zabezpieczyć wykonanie zobowiązań niewymagalnych, o których istnieniu spółka wiedziała;
- ściągnięcie wierzytelności – obejmuje wszystkie działania mające na celu odzyskanie należnych spółce środków, od skierowania do dłużnika wezwania do zapłaty, aż do wytoczenia powództwa przed sąd powszechny i uzyskania prawomocnego wyroku;
- majątek spółki powinien zostać upłynniony i podzielony między partnerów w stosownie do udziału w zysku.
Jeżeli majątku spółki nie wystarcza na pokrycie wszystkich zobowiązań, odpowiadają za nie partnerzy proporcjonalnie do udziału w stracie lub stosownie do postanowień umowy spółki. W sytuacji, gdy nie wszyscy wspólnicy są wypłacalni, zadłużenie przypadające na niewypłacalnego partnera pokrywają pozostali partnerzy.
Zakończenie likwidacji spółki partnerskiej i wykreślenie spółki z rejestru
Po zakończeniu czynności likwidacyjnych likwidatorzy zgłaszają do KRS fakt zakończenia likwidacji wraz z wnioskiem o wykreślenie spółki partnerskiej z rejestru. Rozwiązanie spółki następuje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o wykreśleniu spółki.
Likwidatorzy powinni pamiętać o obowiązku sporządzenia bilansu likwidacyjnego na dzień otwarcia oraz zakończenia likwidacji. Jeżeli procedura trwała dłużej niż 1 rok, sprawozdanie finansowe należy sporządzić na zakończenie każdego roku obrotowego.
Likwidacja spółki partnerskiej a formalności urzędowe
Spółka powinna wyrejestrować zwolnionych pracowników z ubezpieczeń na formularzu ZUS-ZWUA w terminie 7 dni od dnia ustania stosunku pracy. Jeśli podatnik był wpisany do rejestru VAT, należy złożyć do właściwego ze względu na siedzibę spółki urzędu skarbowego formularz VAT-Z będący podstawą wyrejestrowania z rejestru podatników VAT.
Po otwarciu likwidacji należy też dokonać aktualizacji wpisu w rejestrze CRBR.
Likwidacja spółki partnerskiej – Kancelaria Prawna Linke i Partnerzy
Likwidacja spółki partnerskiej jest procesem wielowątkowym i dosyć złożonym. Istotne znaczenie ma zachowanie kolejności poszczególnych czynności, dlatego w razie wątpliwości warto skorzystać ze wsparcia profesjonalistów. Kancelaria Linke i Partnerzy świadczy kompleksową pomoc prawną na rzecz przedsiębiorców. Pomożemy przeprowadzić procedurę likwidacyjną krok po kroku tak, aby zajęła ona jak najmniej czasu.